1. Lek recepturowy
Rozdzia│ ôLek recepturowyö po£wiΩcony jest opisowi procesu realizacji recepty na lek recepturowy. Wytwarzanie leku recepturowego odbywa siΩ na podstawie specjalnego dokumentu û Zlecenia na wykonanie leku recepturowego.

Proces wytwarzania leku recepturowego podzielony jest na trzy g│≤wne etapy:
    • utworzenie zlecenia na lek recepturowy
    • wytworzenie leku recepturowego 
    • wydanie leku recepturowego
Utworzenie zlecenia, wytworzenie leku wydanie leku recepturowego jest mo┐liwe zar≤wno w module Wytwarzanie jak i w Ekspedycji.
 
 
    1. Przyjmowanie zlecenia na lek recepturowy
Przyjmowanie zlecenia na lek recepturowy odbywa siΩ w module ekspedycja i polega na og≤│ na utworzeniu nowego zlecenia i wype│nieniu nag│≤wka dokumentu.

Aby rozpocz╣µ przyjmowanie zlecenia nale┐y w oknie dokumentu sprzeda┐y przej£µ do zak│adki Zlecenia u┐ywaj╣c kombinacji klawiszy Ctrl+Tab a nastΩpnie uruchomiµ operacjΩ Nowe zlecenie. Jest ona dostΩpna poprzez:
    • naci£niΩcie klawisza Insert,
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+N 
    • wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy zlece±. 
Po wywo│aniu operacji zostanie otwarta karta wyboru leku.
      1. Wyb≤r leku


        2. Po lewej stronie karty wyboru leku znajduje siΩ lista zapisanych w kartotece lek≤w recepturowych. S╣ to leki kt≤re dla kt≤rych w kategorii ôLek recepturowyö ustawiono warto£µ ôTakö . Okre£lenia kategorii leku dokonuje siΩ w kartotece ôGrupy artyku│≤wö.

        Z listy nale┐y wybraµ odpowiedni lek i potwierdziµ jego wyb≤r naci£niΩciem klawisza Enter. Nast╣pi wtedy przej£cie do karty wyboru typu recepty, us│ugi i zni┐ki.

      2. Wyb≤r typu recepty, us│ugi i zni┐ki


        3. Na karcie znajduje siΩ lista typ≤w recept, us│ug i zni┐ek. Z listy nale┐y wybraµ odpowiedni╣ pozycjΩ tak jak w wypadku sprzeda┐y leku gotowego (patrz Rozdzia│ 9.4). 

        Wybran╣ pozycjΩ potwierdza siΩ naci£niΩciem klawisza Enter. Powoduje to przej£cie do karty wyboru refundatora. 
         
         

      3. Wyb≤r refundatora 


        4. Karta wyboru refundatora przy przyjmowaniu zlecenia na lek recepturowy jest identyczna jak przy realizacji recepty na lek gotowy. Wyboru refundatora dokonuje siΩ r≤wnie┐ w analogiczny spos≤b (patrz Rozdzia│ 9.5).

        Po potwierdzeniu wyboru nastΩpuje przej£cie do karta wyboru pacjenta.
         
         

      4. Wyb≤r pacjenta
W redagowanym Zleceniu nale┐y zapisaµ dane pacjenta zamawiaj╣cego wykonanie leku recepturowego. Rysunek .1 Karta wyboru pacjenta

Je┐eli pacjent ten znajduje siΩ na li£cie widocznej po lewej stronie okna wystarczy wybraµ z listy odpowiedni wiersz. Znalezienie pacjenta na li£cie mo┐e u│atwiµ operacja Szukaj dostΩpna poprzez:
    • naci£niΩcie kt≤regokolwiek klawisza znakowego (rozpoczΩcie wpisywania nazwiska pacjenta)
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+S
    • wyb≤r odpowiedniej opcji z menu kontekstowego listy 
Na ekranie uka┐e siΩ okno do wprowadzenia kryteri≤w wyszukiwania, umo┐liwiaj╣ce za│o┐enie na li£cie odpowiedniego filtru.

CzΩsto wystΩpuje sytuacja, ┐e osoby zamawiaj╣cej lek nie ma jeszcze w kartotece Kontrahent≤w i co za tym idzie nie wystΩpuje na li£cie. Program umo┐liwia w takiej sytuacji szybkie dopisanie danych klienta do listy. Odpowiedni╣ operacjΩ mo┐na wywo│aµ przez:
    • naci£niΩcie klawisza Insert
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+N
    • wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy
Po wywo│aniu operacji nastΩpuje otwarcie formularza umo┐liwiaj╣cego zapisanie podstawowych danych klienta. Po wype│nieniu formularza naci£niΩcie powoduje dopisanie nowego klienta do kartoteki i uwidocznienie go na li£cie.

Rysunek .2 Dopisywanie nowego pacjenta

Dane klienta mo┐na nastΩpnie, je£li zajdzie potrzeba ich doprecyzowania, uzupe│niµ korzystaj╣c z formularza w kartotece Kontrahenci.

Zatwierdzenie klawiszem Enter wyboru pacjenta powoduje przej£cie do karty numeru dokumentu.
 
 
      1. Wprowadzanie numeru zlecenia


        2. Na kolejnej karcie wy£wietlany jest proponowany numer tworzonego zlecenia. Program numeruje dokumenty automatycznie zgodnie z formu│╣ zapisan╣ w definicji dokumentu. U┐ytkownik ma jednak mo┐liwo£µ wpisania innego numeru zlecenia pod warunkiem, ┐e w rejestrze zlece± nie ma jeszcze dokumentu o takim numerze.

        Rysunek .1 Karta numeru dokumentu

        W wypadku gdy nie ma konieczno£ci rΩcznego ustawiania numeru zlecenia nale┐y zatwierdziµ proponowany numer naciskaj╣c klawisz Enter. Powoduje to przej£cie do karty zaliczki. 
         
         

      2. Wprowadzenie kwoty zaliczki i daty odbioru leku


        3. Do odpowiedniego pola na karcie nale┐y wpisaµ kwotΩ zaliczki pobranej od klienta na poczet wykonania zamawianego leku. 

        Rysunek .1 Zapisywanie kwoty pobranej zaliczki

        Suma zaliczki mo┐e byµ wynikiem oszacowania dokonanego przez farmaceutΩ obs│uguj╣cego klient≤w za pierwszym sto│em.

        Na karcie znajduje siΩ te┐ pole umo┐liwiaj╣ce wprowadzenie daty odbioru leku recepturowego. Aby przej£µ do niego nale┐y nacisn╣µ klawisz Tab. NastΩpnie nale┐y wprowadziµ odpowiedni╣ datΩ w formacie:

        RRRR-MM-DD gdzie: RRRR û rok podany w postaci czterech cyfr

        MM û dwucyfrowy numer miesi╣ca

        DD û dzie± w miesi╣cu

        Aby zatwierdziµ wpisan╣ kwotΩ i datΩ nale┐y nacisn╣µ klawisz Enter. Na li£cie przyjΩtych zlece± pojawi siΩ nowa pozycja.

        Mo┐liwa jest tak┐e bardziej czasoch│onna wycena leku recepturowego, wi╣┐╣ca siΩ z konieczno£ci╣ podania jego sk│adu. W takim wypadku podanie kwoty zaliczki nie jest konieczne û zostanie ona obliczona automatycznie p≤ƒniej. Spos≤b wyceny leku recepturowego zosta│ opisany poni┐ej.

      3. Wycena leku recepturowego


        4. Modu│ Ekspedycja umo┐liwia zestawienie sk│adu leku recepturowego i jego wycenΩ za pierwszym sto│em. Aby tego dokonaµ nale┐y na zak│adce Zlecenia wybraµ odpowiedni╣ pozycjΩ i otworzyµ formularz zlecenia za pomoc╣ kombinacji klawiszy Ctrl+O lub poprzez wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy.

        Spowoduje to otworzenie formularza zlecenia w kt≤rym nale┐y wpisaµ w polu Taxa laborum kwotΩ op│aty za wykonanie leku recepturowego, oraz zestawiµ jego sk│adniki tak jak opisano to w rozdziale 7.3.1.

        NastΩpnie nale┐y zamkn╣µ formularz poprzez naci£niΩcie przycisku OK na dole formularza.

      4. Automatyczne obliczanie zaliczki na lek recepturowy
Po dokonaniu wyceny leku recepturowego mo┐liwe jest obliczenie zaliczki na poczet wykonania leku. Zaliczka ta jest r≤wna op│acie za lek obliczonej na podstawie kosztu zu┐ytych substrat≤w, taxy laborum oraz mar┐y.

Obliczenie op│aty a zarazem zaliczki umo┐liwia operacja Oblicz zaliczkΩ dostΩpna w zak│adce Zlecenia. Uruchamia siΩ j╣ poprzez naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+L lub wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy zlece±.

Obliczona zaliczka zostanie uwzglΩdniona w polach Zaliczki oraz Do zap│aty w g≤rnej czΩ£ci okna.
 
 
    1. Utworzenie nowego zlecenia w module Wytwarzanie
Zlecenie na lek recepturowy mo┐na utworzyµ tak┐e w module Wytwarzanie. W tym celu z menu okna g│≤wnego programu nale┐y wybraµ pozycjΩ Wytwarzanie a nastΩpnie Zlecenia. Spowoduje to otwarcie okna listy z rejestrem zlece±.

Aby utworzyµ nowe zlecenie nale┐y wywo│aµ operacjΩ Nowy poprzez:
    • naci£niΩcie klawisza Insert 
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+N
    • wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu Plik okna listy
    • wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy
    • naci£niΩcie odpowiedniego przycisku na pasku narzΩdzi okna listy
Operacja spowoduje otworzenie formularza dokumentu, kt≤ry nale┐y wype│niµ zgodnie z og≤lnymi zasadami wype│niania formularzy w programie EuroApteka opisanymi w rozdziale Obs│uga programu.
 
 
    1. Wytwarzanie leku recepturowego
Zlecenie na lek recepturowy s╣ zapisywane w rejestrze Zlecenia w module Wytwarzanie.

Rysunek .1 Rejestr Zlece± na leki recepturowe

Aby rozpocz╣µ wytwarzanie leku recepturowego nale┐y na li£cie wskazaµ zlecenie do realizacji. Aby odnaleƒµ w│a£ciwe zlecenie wygodnie jest pos│u┐yµ siΩ jako kryterium wyszukiwania numerem dokumentu lub nazwiskiem pacjenta. 

Aby okre£liµ sk│ad leku i przeprowadziµ jego wycenΩ dla wybranego zlecenia nale┐y uruchomiµ operacjΩ Otw≤rz. Spowoduje to otworzenie okna formularza Zlecenia na lek recepturowy.

Rysunek .2 Formularz Zlecenia na lek recepturowy
 
 

Nag│≤wek zlecenia zawiera nastΩpuj╣ce pola:
 
 
 
 
Identyfikator Unikalny identyfikator dokumentu nadawany w bazie danych. Nie podlega edycji.
Typ 
dokumentu		 Odno£nik do kartoteki Typy dokument≤w. Typ dokumentu decyduje w jaki spos≤b zatwierdzenie dokumentu wp│ywa na zawarto£µ innych kartotek i rejestr≤w programu oraz drukarkΩ fiskaln╣. 

W polu wy£wietlany jest symbol typu dokumentu. W przypadku zlecenia jest to ZR
Podczas tworzenia nowego dokumentu, ustawiany jest typ bie┐╣cego dokumentu z okna listy rejestru.
Status Znacznik stanu dokumentu. Nie podlega edycji. Pole to jest wype│niane po wykonaniu operacji Wytwarzaj (status W) lub Zatwierdƒ (status Z). 
Numer Numer dokumentu w wewnΩtrznej numeracji apteki. Automatycznie wpisywana jest kolejna wolna warto£µ, kt≤r╣ mo┐na zmieniµ.
Wystawca  Automatycznie wpisywane s╣ tu informacje dotycz╣ce apteki przyjmuj╣cej i realizuj╣cej zlecenie. Jest to kontrahent o identyfikatorze 0.
Zlecaj╣cy Odno£nik do kartoteki kontrahent≤w. 

Je┐eli szukany kontrahent nie zosta│ jeszcze zdefiniowany w kartotece, nale┐y, w otwartym oknie kartoteki, wywo│aµ operacjΩ Nowy, wprowadziµ i zatwierdziµ dane nowego kontrahenta, a nastΩpnie wybraµ t╣ pozycjΩ, kt≤ra zostanie uwzglΩdniona w naszym dokumencie.
Artyku│ Odno£nik do kartoteki lek≤w recepturowych. Po wybraniu leku z kartoteki odpowiednia warto£µ wpisana zostanie r≤wnie┐ w pole Opis. 

R≤wnocze£nie wype│niane s╣ r≤wnie┐ pola Mar┐a i Stawka VAT. Mog╣ byµ one nastΩpnie zmienione przez u┐ytkownika. 
Ilo£µ Okre£lana tu jest ilo£µ wytwarzanego leku.
Wycena Odno£nik do kartoteki wycen. W polu jest wpisywany identyfikator pozycji w kartotece zawieraj╣cy wycenΩ leku.
Partia magazynowa Pole to jest wype│niane po zatwierdzeniu dokumentu. Jest to odno£nik do kartoteki partii magazynowych. Pojawia siΩ tu identyfikator partii, w kt≤rej znajduje siΩ wytworzony lek.
Mar┐a  Pole wyboru mar┐y doliczanej do kosztu wytwarzania leku recepturowego. 
Stawka VAT Pole wyboru stawki VAT dla wytwarzanego leku.
Zaliczka Wpisywana jest tu kwota zaliczki przyjΩtej od pacjenta na poczet wykonania leku recepturowego.
Data 
realizacji		 Pole okre£la termin w kt≤rym lek powinien byµ wytworzony i wprowadzony do magazynu.
Uwaga Kr≤tki komentarz do dokumentu

  Je£li zlecenie zosta│o utworzone w ekspedycji nag│≤wek zlecenia jest ju┐ czΩ£ciowo wype│niona. Okre£lone s╣ nastΩpuj╣ce dane:
    • wystawca dokumentu 
    • osoba zlecaj╣ca wykonanie leku (pacjent)
    • wytwarzany lek
    • mar┐a 
    • stawka VAT
    • przyjΩta zaliczka
    • termin realizacji zlecenia
Formularz umo┐liwia okre£lenie sk│adu leku, kosztu jego sporz╣dzenia oraz ceny sprzeda┐y.
      1. Okre£lanie sk│adu leku recepturowego 
Sk│ad leku recepturowego okre£lany jest na li£cie w dolnej czΩ£ci okna formularza. Dodanie pozycji na li£cie odpowiada dodaniu sk│adnika leku recepturowego. 

Aby dodaµ nowa pozycjΩ do listy sk│adnik≤w nale┐y przej£µ do pola listy (Alt+P) a nastΩpnie:
    1. Wywo│aµ operacjΩ Nowy przez:
    • naci£niΩcie klawisza Insert
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+N
    • wybranie odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy
    1. Otwarte zostanie okno formularza do wprowadzania nowej pozycji zlecenia czyli nowego sk│adnika. 


      2. Kolejne pola formularza nale┐y wype│niµ korzystaj╣c z og≤lnych zasad obs│ugi formularzy w programie EuroApteka. Formularz zawiera nastΩpuj╣ce pola:
       
       
    Lp Liczba porz╣dkowa pozycji w li£cie, nadawana przez program.
    Sk│adnik Odno£nik do kartoteki partii magazynowych. Po wybraniu odpowiedniego sk│adnika z kartoteki wype│nione zostan╣ r≤wnie┐ pola Postaµ, Dawka, Producent i Partia magazynowa.

    Jednocze£nie wype│niane pole Cena. U┐ytkownik mo┐e wpisaµ w nim jednak p≤ƒniej inn╣ kwotΩ.
    Ilo£µ W polu tym okre£lana jest ilo£µ zu┐ytego surowca farmaceutycznego. Ilo£µ mo┐na podaµ zar≤wno w minimalnych jednostkach jak i opakowaniach fabrycznych.

    LiczbΩ opisuj╣c╣ ilo£µ mo┐na podaµ w postaci liczby ca│kowitej, u│amka zwyk│ego lub kombinacji liczby ca│kowitej i u│amka zwyk│ego.

    Okre£lenia jednostki do kt≤rej odnosi siΩ podana liczba poprzez dopisanie po liczbie odpowiedniego znaku:

    Znaki H,h,F lub f oznaczaj╣ opakowania handlowe (fabryczne)

    Znaki P lub p oznaczaj╣ liczbΩ minimalnych jednostek (tabletki, ampu│ki, mililitry). W tym wypadku liczba poprzedzaj╣ca znak nie mo┐e byµ u│amkiem.

    UWAGA! Je£li po liczbie nie wystΩpuje ┐aden dodatkowy znak przyjmuje siΩ, ┐e oznacza ona opakowania fabryczne.

    Przyk│ady:

    Sk│adnik, kt≤rego opakowanie opakowanie handlowe zawiera 100 mililitr≤w.

    DziesiΩµ mililitr≤w: 10p, 1/10, 1/10f

    Dwa opakowania fabryczne (200 ml.): 2, 2f, 200p
    Cena Cena zakupu netto za opakowania fabryczne substancji. 
    Warto£µ Okre£lana tu jest warto£µ zu┐ytego sk│adnika. Pole jest wype│niane automatycznie na podstawie warto£ci wpisanych w pola Ilo£µ i Cena.

     
  1. Po wype│nieniu formularza nale┐y zatwierdziµ wprowadzone dane przez naci£niΩcie przycisku OK. Do listy zostanie dodana nowa pozycja za£ w podsumowaniu zlecenia uwzglΩdniona zostanie nowa warto£µ sk│adnik≤w. Naci£niΩcie przycisku Anuluj oznacza rezygnacjΩ z dodania nowego sk│adnika.
Rysunek .1 Formularz pozycji zlecenia na lek recepturowy
      1. Podsumowanie zlecenia


        2. Podsumowanie zlecenia na wykonanie leku recepturowego zawiera nastΩpuj╣ce pola:
         
         
        Taxa laborum W polu tym nale┐y wpisaµ op│atΩ pobieran╣ za wykonanie leku recepturowego tzw. ôtaksΩ laborumö
        Warto£µ W polu wy£wietlana jest warto£µ surowc≤w farmaceutycznych u┐ytych do wykonania leku. Pole to jest automatycznie uaktualniane w momencie dodawania kolejnych sk│adnik≤w leku.
        Koszt Koszt sporz╣dzenia leku przed dodaniem mar┐y i stawki VAT. Jest obliczany automatycznie jako suma warto£ci zu┐ytych surowc≤w i ôtaksy laborumö.
        Cena sprzeda┐y netto Kwota w polu jest obliczana automatycznie na podstawie warto£ci z p≤l Mar┐a i Koszt. 
        VAT Kwota podatku VAT w liczona w cenΩ brutto sprzeda┐y leku. Obliczana automatycznie na podstawie Ceny sprzeda┐y netto i Stawki VAT
        Cena sprzeda┐y brutto Cena sprzeda┐y brutto leku. Obliczana automatycznie na podstawie Ceny sprzeda┐y netto i Stawki VAT
        U┐ytkownik Identyfikator u┐ytkownika, kt≤ry utworzy│ dokument
        Data 
        utworzenia         		 Data utworzenia dokumentu. 

         

      2. Obliczanie kosztu sporz╣dzenia leku recepturowego


        3. W polu Taxa laborum nale┐y wpisaµ odpowiedni╣ kwotΩ. Koszt sporz╣dzenia leku recepturowego jest nastΩpnie obliczany automatycznie w miarΩ dodawania kolejnych sk│adnik≤w leku recepturowego. Obliczone kwoty pojawiaj╣ siΩ w odpowiednich polach w podsumowaniu dokumentu.

      3. Wytwarzanie leku recepturowego (Akcje->Wytwarzaj)
W oknie listy zlece± na leki recepturowe dostΩpna jest specyficzna dla tego dokumentu operacja Wytwarzaj. Jest ona dostΩpna poprzez:
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+R
    • wyb≤r pozycji Wytwarzaj z menu kontekstowego listy
    • wyb≤r pozycji Wytwarzaj z menu Akcje okna listy
Operacja powoduje zdjΩcie ze stan≤w magazynowych substancji wystΩpuj╣cych na li£cie sk│adnik≤w leku. Jednocze£nie status zlecenia jest ustawiany na W.

UWAGA! Po wywo│aniu operacji Wytwarzaj niemo┐liwe jest edytowanie zlecenia.
      1. Zatwierdzenie zlecenia (Akcje->Zatwierdƒ)
Aby wprowadziµ wytworzony lek do magazynu nale┐y dla zlecenia wywo│aµ operacjΩ Zatwierdƒ. Mo┐na tego dokonaµ poprzez:
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+Z
    • wyb≤r pozycji Zatwierdƒ z menu kontekstowego listy
    • wyb≤r pozycji Zatwierdƒ z menu Akcje okna listy
Operacja powoduje powstanie nowej partii magazynowej.
 
 
    1. Wydanie leku recepturowego
Wydanie leku recepturowego jest realizowane w module Ekspedycja.

Operacja jest uruchamiana z poziomu zak│adki pozycji dokumentu sprzeda┐y poprzez:
    • wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy pozycji dokumentu sprzeda┐y
Po wywo│aniu operacji otwiera siΩ karta wyboru zlecenia.
 
 
      1. Wyb≤r zlecenia 
Na karcie wyboru zlecenia znajduje siΩ lista zrealizowanych zlece± na leki recepturowe. Realizacja zlecenia oznacza wykonanie zam≤wionego leku i wprowadzenie go do magazynu.
 
 

Rysunek .1 Karta wyboru zlecenia

Zlecenia na li£cie s╣ opisane przez:
    • numer zlecenia
    • nazwisko klienta zamawiaj╣cego lek
    • cenΩ wytworzonego leku
Osoby przychodz╣ca po odbi≤r leku recepturowego okazuje kwit z wydrukowanym numerem zlecenia. Z listy nale┐y wybraµ odpowiednie zlecenie. Mo┐e byµ przy tym pomocna operacja Szukaj dostΩpna poprzez:
    • naci£niΩcie kt≤regokolwiek klawisza znakowego
    • naci£niΩcie kombinacji klawiszy Ctrl+S
    • wyb≤r odpowiedniej pozycji z menu kontekstowego listy
Uruchomienie szukania spowoduje otworzenie standartowego okna do wprowadzania kryteri≤w wyszukiwania (patrz Rozdzia│4 ôObs│uga programu").

Po wyszukaniu i wskazaniu odpowiedniego zlecenia na li£cie i zatwierdzeniu wyboru klawiszem Enter w oknie dokumentu sprzeda┐y pojawi siΩ nowa pozycja. W pozycji figuruje lek bΩd╣cy przedmiotem wybranego zlecenia. Oznacza to zako±czenie operacji wydawania leku recepturowego.